'Kees de jongen' als graphic novel

Begin vorige maand kocht ik het beeldverhaal 'Kees de jongen' van Theo Thijssen. Een subliem boek. En mooi verstript door Dick Matena (deed ie ook voor de boeken 'Kaas' en 'Het dwaallicht' van Willem Elsschot).

Kees de Jongen is een van de weinige eversellers van de Nederlandse literatuur. Het speelt zich af aan het einde van de 19e eeuw en verhaalt over de Amsterdamse Kees Bakels. Zijn gezin, het leven met zijn vrienden op straat, school en de eerste liefde. Een gewone jongen met veel fantasie en een bijzonder positief zelfbeeld die ingehaald wordt door de praktijk… heel herkenbaar voor ons allemaal eigenlijk.

Het bijzondere van deze graphic novel is dat Matena de originele tekst van de romans volledig intact heeft gelaten.  Naast me ligt dus een soort telefoonboek, zo dik en zwaar! 500 pagina's... Ik ben inmiddels op een vijfde van het boek.

Matena heeft het mooi gedaan, het weergeven van het Amsterdam rond 1890 en het verbeelden van Kees. Matena: “In mijn hoofd is Kees altijd een jonge Theo Thijssen geweest, een stevige knaap, die later – niet voor niks – uitgroeide tot een boom van een man. Met al vroeg mooie pubervisioenen, door omstandigheden gedwongen, zeker aan het eind van het boek, ouder te zijn dan zijn formele leeftijd. Een oude ziel in een jong lichaam – ernstiger en met meer gevoel voor verantwoordelijkheid dan hij op zijn leeftijd zou moeten hebben. Niet verwonderlijk, omdat hij veel te vroeg wordt geconfronteerd met een hoop misère: dood, armoe en vernedering. Na de dood van zijn vader is er thuis ‘nette armoede’. Voor die netheid staat moeder garant: alles schoon, gestreken en gewassen, ook als het tweede- of derdehands goed is, versteld en met gerestaureerde winkelhaken.”



Matena ziet 'Kees de jongen' echt als zijn meesterwerk, zijn magnum opus. "De Avonden en Kees de Jongen zijn lievelingsboeken uit mijn jeugd. Een periode waarin sommige culturele indrukken die je krijgt, zeer hevig zijn. Soms zelfs zo ingrijpend dat je ze mede vormen tot wat en wie je uiteindelijk wordt. Kees en De Avonden hadden dat effect op me. Tom Poes en Bommel eveneens, Erik de Noorman had het, James Dean en Marlon Brando ook, evenals Elvis Presley en Brigitte Bardot. Later komt over dit illustere gezelschap de sluier van de nostalgie, die alles nóg mooier maakt. Die glans, die extra geur, dat verlangen naar de tijd die ooit was, de zoete pijn die daar bijhoort, dat alles heb ik nodig om een zó arbeidsintensieve, moeilijke, mentaal en fysiek alles eisende klus als Kees, maar ook De Avonden, aan te kunnen. Met hedendaagse boeken, hoe prachtig ook soms, lukt me dat niet".  

Mooi. 

Matena heeft drie jaar gewerkt aan 'Kees de jongen', met potlood, inkt en papier.